عضو هیئت علمی گروه مهندسی آب دانشگاه زابل،زابل،ایران
چکیده
تابش خورشیدی در بسیاری از مدلهای هیدرولوژی به عنوان پارامتری مهم در تخمین تبخیر و تعرق میباشد. تهیه و ایجاد وسایل اندارهگیری این پارامتر بسیار پرهزینه میباشد. در این تحقیق از دادههای اندازهگیری شده تابش (Rs) در سال های 1385 تا 1389 ایستگاه هواشناسی زاهدان استفاده شده است. در این تحقیق چند مدل غیرخطی نظیر شبکه عصبی با الگوریتم BFGS و شبکه عصبی با کاهش شیب توام و رگرسیون خطی محلی با استفاده از آزمون گاما توسعه داده شد. سپس این مدلهای غیرخطی و دو مدل تجربی شامل آنگستروم-پرسکات و گلور مک کلوت برای پیشبینی تابش مورد ارزیابی قرار گرفت. از پارامترهای دمای ماکزیمم، سرعت متوسط باد و تابش برون زمینی و ساعت آفتابی برای پیش بینی روشهای غیر خطی استفاده شد. نتایج مقایسه مقادیر محاسبه شده با مدلها با مقادیر اندازهگیری شده توسط پیرانومتر نشان میدهد که شبکه عصبی با روندنما BFGS دارای 95/1 RMSE= ، 47/1 MAE= و 93/0= R2 است که دارای بهترین عملکرد در مدل ها میباشد. بعد از آن مدل شبکه عصبی با کاهش شیب توام و مدل رگرسیونی خطی محلی است که مقادیر RMSE، MAE و R2 برای آنها به ترتیب برابر 53/2، 77/1، 88/0 و 89/2، 89/1، 82/0 میباشد. روش انگستروم و گلور-مک کلوت نیز به ترتیب دارای مقادیر 38/4RMSE= ، 21/3 MAE= ، 33/0= R2 و 64/4RMSE= ، 07/3 MAE= و 50/0= R2میباشند.
پیری، جمشید. انصاری ،حسین. فریدحسینی، علیرضا (1392): مدلسازی تابش خورشید رسیده به زمین با استفاده از (ANFIS) و مدلهای تجربی (مطالعه موردی: ایستگاههای زاهدان و بجنورد) نشریه انرژی ایران ،دوره 16 شماره 3 پاییز، صص 37-85.
خلیلی، علی. رضایی صدر، حسین (1376)، برآورد تابش کلی خورشید در گستره ایران بر مبنای دادههای اقلیمی، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، شماره 46، صص 15 تا 35.
سبزی پرور، علیاکبر. بیات ورکشی، مریم (1389)، ارزیابی دقت روش های شبکه عصبی مصنوعی و عصبی- فازی در شبیه سازی تابش کل خورشیدی، مجله پژوهش فیزیک ایران، جلد 10، شماره 4 ، صص 347 تا 357.
موسوی بایگی، محمد. اشرف، بتول. میان آبادی، آمنه (1389): بررسی مدلهای مختلف برآورد تابش خورشیدی به منظور معرفی مناسبترین مدل در یک اقلیم نیمه خشک، مجله آب و خاک، جلد 24، شماره 4، صص 844-836.
قویدل حیدری، عباس (1385): بررسی توان بالقوه انرژی خورشیدی در استان سیستان و بلوچستان، پایان نامه کارشناسی ارشد.
کهخا مقدم, پریسا, چاری, محمد مهدی. (1395). مقایسه مدل های تجربی، رگرسیونی و شبکه عصبی مصنوعی در برآورد تابش خالص دریافتی(Rs) در ایستگاه سینوپتک زاهدان. جغرافیای طبیعی, 9(34), 137-150.
MLA
پریسا کهخا مقدم; محمد مهدی چاری. "مقایسه مدل های تجربی، رگرسیونی و شبکه عصبی مصنوعی در برآورد تابش خالص دریافتی(Rs) در ایستگاه سینوپتک زاهدان". جغرافیای طبیعی, 9, 34, 1395, 137-150.
HARVARD
کهخا مقدم, پریسا, چاری, محمد مهدی. (1395). 'مقایسه مدل های تجربی، رگرسیونی و شبکه عصبی مصنوعی در برآورد تابش خالص دریافتی(Rs) در ایستگاه سینوپتک زاهدان', جغرافیای طبیعی, 9(34), pp. 137-150.
VANCOUVER
کهخا مقدم, پریسا, چاری, محمد مهدی. مقایسه مدل های تجربی، رگرسیونی و شبکه عصبی مصنوعی در برآورد تابش خالص دریافتی(Rs) در ایستگاه سینوپتک زاهدان. جغرافیای طبیعی, 1395; 9(34): 137-150.
)