1دانشیار آب و هواشناسی، گروه جغرافیا، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران
2استادیار آب و هواشناسی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران
3استادیار ژئومورفولوژی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران
چکیده
مخاطرات طبیعی، بخشی از رفتار محیط است که در هر زمان و مکان احتمال رخداد آن وجود دارد. فراوانی، گستردگی و شدت این نوع مخاطرات در دهۀ اخیر افزایش یافته است. آگاهی از رفتار مخاطرات طبیعی و شناخت کانون های رخداد آنها برای برنامه ریزی محیطی و توسعه پایدار اقتصادی از اهمیت بالایی برخوردار است. استان خراسان جنوبی از جمله مکانهایی است که دارای تنوع و فراوانی مخاطرات طبیعی است؛ بنابراین، واکاوی و پایش مخاطرات طبیعی در خراسان جنوبی هدف اصلی این پژوهش است که تاکنون به شکل جامع مورد مطالعه قرار نگرفته است. نخست مهمترین بلایای طبیعی استان از دیدگاه کارشناسان، تاریخچه و آمار رخداد فراوانی، شناسایی و سپس با استفاده از دادههای موجود، برای هر مخاطره پایگاه دادهای در سطح استان ایجاد شد. لایههای ورودی برای ارزیابی مخاطرات طبیعی استان شامل لایه کسری مخزن آب دشتها، سختی و شوری آّب، یخبندان، گرد و غبار، روزهای داغ، سیل، خشکسالی و لرزهخیزی بوده است. در ادامه، با کمک نرم افزارهای آرکجیآیاس 3/10 و متلب و با استفاده از تکنیک چند معیاره و مدل ترکیب خطی وزین به واکاوی و تحلیل مخاطرات طبیعی استان اقدام شد. نتایج پژوهش نشان داد که استان خراسان جنوبی در چهار طبقه خطر قرار دارد. بیش از 21941 کیلومتر مربع از مساحت این استان، در پهنۀ فوق بحرانی قرار دارد. نواحی جنوبی، غرب و قسمتهایی از مرکز استان، بالاترین پتانسیل رخداد مخاطرات طبیعی را داراست
ابتدای صفحه